Vitamin A đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Ngoài việc bổ sung vitamin A qua nguồn thực phẩm, các bậc phụ huynh có thể cho trẻ bổ sung dưới dạng viên nang, nhất là trong 3 năm đầu đời, trẻ cần được uống bổ sung vitamin A liều cao. Hiện nay, mỗi năm, nhà nước tổ chức 2 đợt uống vitamin A cho trẻ nhằm tránh tình trạng thiếu hụt vitamin A, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của trẻ.
1. Vì sao trẻ cần bổ sung vitamin A?
Vitamin A là một chất dinh dưỡng quan trọng có lợi cho sức khỏe của trẻ. Vitamin A giúp tăng cường thị lực. Bổ sung đầy đủ vitamin A giúp bảo vệ chống lại một số bệnh về mắt trong điều kiện thiếu ánh sáng, vitamin A có vai trò tạo sắc tố võng mạc giúp mắt có thể quan sát được. Giảm khả năng nhìn lúc ánh sáng yếu, dân gian thường gọi là “quáng gà”chính là biểu hiện sớm ở trẻ khi thiếu vitamin A.
Vitamin A giúp cơ thể trẻ tăng trưởng. Bên cạnh vitamin D, vitamin A cũng có vai trò hỗ trợ quá trình phát triển xương, và phát triển cơ thể ở trẻ. Trẻ sẽ chậm lớn, còi cọc và suy dinh dưỡng nếu thiếu vitamin A.
Bên cạnh đó, nếu thiếu vitamin A làm giảm tiết chất nhầy và tăng ức chế sự sừng hóa, khiến mắt trẻ bị khô, da trở nên sần sùi, nứt nẻ.
Vitamin A có nhiều trong một số loại thực phẩm
Một trong những chức năng quan trọng của vitamin A chính là tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. Trẻ dễ bị nhiễm trùng hoặc mắc các bệnh như sởi, tiêu chảy, viêm đường hô hấp, viêm tai nếu thiếu vitamin A. Vitamin A tác động đến sức khỏe miễn dịch bằng cách kích thích các phản ứng bảo vệ cơ thể bạn khỏi bệnh tật và nhiễm trùng.
Vitamin A có liên quan đến việc tạo ra một số tế bào, bao gồm cả tế bào B và T, đóng vai trò trung tâm trong các phản ứng miễn dịch bảo vệ chống lại bệnh tật.
Sự thiếu hụt chất dinh dưỡng này dẫn đến tăng mức độ của các phân tử gây viêm làm giảm phản ứng và chức năng của hệ thống miễn dịch.
2. Nguồn cung cấp vitamin A cho trẻ
Sữa mẹ luôn là nguồn cung cấp vitamin A dồi dào cho trẻ, vì thế các bà mẹ nên nuôi con bằng sữa mẹ, nhất là trong 6 tháng đầu tiên.
Khi trẻ bắt đầu ăn dặm, nên bổ sung vào khẩu phần ăn cho trẻ nhằm đảm bảo đầy đủ các chất dinh dưỡng, các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin A như thịt, cá, trứng, sữa, gan động vật có vú, bơ, pho mát, các loại rau xanh, trái cây có màu vàng đậm, xanh đậm, đỏ đậm.
Cần sử dụng nhiều loại thực phẩm khác nhau một cách đa dạng và phong phú, cách chế biến hấp dẫn và hợp khẩu vị sẽ giúp trẻ tăng hấp thụ.
Nên ưu tiên các loại thực phẩm giàu vitamin A và caroten. Bữa ăn của trẻ cần cân đối và có đủ chất đạm, dầu mỡ giúp tăng hấp thụ và chuyển hóa vitamin A.
Sữa mẹ chứa nguồn vitamin A dồi dào
Đặc biệt, trong thời kỳ mang thai và cho con bú, các mẹ cần ăn đủ chất, chú ý những thức ăn giàu vitamin A, giàu caroten, nhiều đạm và dầu mỡ. Nên cho trẻ bú mẹ đủ thời gian và chú ý tiêm chủng phòng bệnh cho trẻ, nhất là bệnh sởi.
Hiện nay, nhà nước tổ chức 2 đợt uống vitamin A mỗi năm, cứ mỗi 6 tháng một lần, những bé trong độ tuổi từ 6- 36 tháng tuổi, các bậc phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế địa phương để trẻ được uống vitamin A định kỳ.
3. 2 đợt uống vitamin A cho trẻ mỗi năm - Bổ sung vitamin A liều cao cho trẻ
Nhằm phòng tránh tình trạng thiếu hụt vitamin A cho trẻ dưới 5 tuổi, hiện nay, mỗi năm nhà nước đều tổ chức 2 đợt uống vitamin A định kỳ vào ngày 1- 2 tháng 6 và ngày 1- 2 tháng 12 cho các trẻ dưới 6 tháng tuổi không được bú mẹ và trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ thiếu vitamin A.
Các bậc phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế địa phương để được tư vấn và uống vitamin A theo liều lượng phù hợp.
Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi không bú sữa mẹ, cần bổ sung 50.000 đơn vị vitamin A.
Đối với trẻ từ 6-12 tháng tuổi, cần bổ sung 100.000 đơn vị vitamin A. Cho trẻ uống bằng cách giữ viên nang bằng đầu ngón trỏ và ngón cái rồi dùng kéo cắt đầu núm của viên nang rồi bóp đếm số giọt có trong viên nang. Cho trẻ uống nửa viên (khoảng 3-4 giọt) rồi cho trẻ uống một thìa nước tráng miệng.
Trẻ được uống vitamin A phù hợp theo lứa tuổi
Đối với trẻ từ 12 - 36 tháng tuổi, cần bổ sung 200.000 đơn vị vitamin A. Cho trẻ uống hết dịch có trong viên nang rồi cho trẻ uống một thìa nước tráng miệng. Với những trẻ trên 24 tháng tuổi có thể cho trẻ nhai hoặc nuốt viên nang.
Đối với trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ thiếu vitamin A, liều lượng bổ sung vitamin A theo độ tuổi của trẻ.
Vitamin A là một chất dinh dưỡng quan trọng đối với cơ thể. Thiếu vitamin A hay thừa vitamin A đều gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Vì vậy, các bậc phụ huynh hết sức lưu ý, không được tự ý bổ sung vitamin A liều cao cho trẻ khi chưa có chỉ định của bác sĩ.