Sốt
xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có thể gây thành dịch do vi
rút Dengue gây ra( do vây thường được gọi tên là bệnh sốt xuất huyết
Dengue), muỗi vằn (Aedes aegypti) đốt người bệnh nhiễm vi rút truyền từ
người bệnh sang người lành qua vết đốt. Ở Việt Nam, bệnh sốt xuất huyết
lưu hành phổ biến, ở cả miền Bắc, Trung, Nam và Tây Nguyên, kể cả ở
thành thị và vùng nông thôn, bệnh xảy ra quanh năm, nhưng thường bùng
phát thành dịch vào mùa mưa, nhất là vào tháng 7, 8, 9. Bệnh sốt xuất
huyết thường gây thành dịch lớn với nhiều người mắc có thể gây tử vong
nhất là với trẻ em, gây thiệt hại lớn về kinh tế, xã hội.
Đặc điểm của muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết: Muỗi vằn đẻ trứng,
sinh sản ở các ao, hồ, vũng nước hoặc các dụng cụ chứa nước sạch ở trong
nhà, xung quanh nhà như bể nước, chum, vại, thau chậu, giếng nước, hốc
cây, các đồ phế thải có chứa nước như lọ cắm hoa, bát nước kê chạn, lốp
xe đã loại bỏ, ...
Biểu hiện, triệu chứng lâm sàng của bệnh sốt xuất huyết: Sốt cao đột
ngột 39 - 40 độ, kéo dài 3 - 7 ngày; đau đầu dữ dội; nổi ban xuất
huyết...bệnh thường tiến triển qua ba thể: Sốt xuất huyết Dengue, sốt
xuất huyết Dengue cảnh báo và sốt xuất huyết Dengue nặng.
Muỗi gây bệnh sốt xuất huyết
1. Sốt xuất huyết Dengue
Có các triệu chứng lâm sàng giống như cúm, kéo dài từ 2 đến 7 ngày, thời
gian ủ Bệnh từ 4 đến 10 ngày sau khi muỗi mang mầm bệnh đốt.
- Sốt cao 39- 40 độ thường kèm theo các triệu chứng sau:
- Đau đầu
- Nhức mắt, nhức hốc mắt
- Buồn nôn, nôn
- Sưng hạch bạch huyết.
- Đau mỏi cơ, xương khớp
- Phát ban
2. Sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo.
Ngoài triệu chứng lâm sàng như sốt xuất huyết Dengue, người bệnh có kèm theo dấu hiệu cảnh báo sau:
- Vật vã, lừ đừ, li bì.
- Đau bụng vùng gan hoặc ấn đau vùng gan.
- Gan to & gt; 2 cm.
- Nôn nhiều.
- Xuất huyết niêm mạc.
- Tiểu tiện ít.
3. Sốt xuất huyết Dengue nặng
Nhiệt độ có thể hạ 38 – 39 độ, người bệnh có thêm một trong các biểu hiện sau:
- Thoát huyết tương nặng dẫn đến sốc giảm thể tích (Sốc sốt xuất huyết Dengue), ứ dịch ở khoang màng phổi và ổ bụng nhiều.
- Xuất huyết nặng.
- Suy tạng.
Ban xuất huyết
4. Cách xử trí và điều trị sốt xuất huyết Dengue
Hiện tại chưa có vắc xin hay thuốc đặc trị cho bệnh sốt xuất
huyết Dengue. Người bệnh bị sốt xuất huyết thể Dengue và thể Dengue cảnh
báo cần đến cơ sở y tế để được khám và theo dõi, nghỉ ngơi, uống nhiều
nước và vitamin. Có thể uống thuốc paracetamol để hạ sốt và giảm đau
khớp. Nhưng tuyệt đối không được uống aspirin vì thuốc này có thể làm
tăng nguy cơ xuất huyết. Với người bệnh bị sốt xuất huyết Dengue nặng,
nhất thiết phải vào bệnh viện điều trị theo phác đồ, tuyệt đối không
được tự điều trị ở nhà hoặc trạm y tế.
Người bị nhiễm virus Dengue có thể làm lây truyền virus qua vật
chủ trung gian là muỗi Aedes aegypti sau khi những triệu chứng đầu tiên
xuất hiện (trong vòng 4-5 ngày, nhiều nhất là 12 ngày). Để đề phòng,
người bệnh cần áp dụng các biện pháp để hạn chế lây truyền bệnh bằng
cách ngủ màn tẩm hóa chất diệt côn trùng, nhất là trong thời gian bị
sốt. Những người đã hồi phục sau khi nhiễm một chủng virus Dengue sẽ
miễn dịch suốt đời với chủng ấy. Tuy nhiên họ vẫn có thể bị nhiễm các
chủng vi rút khác và tiến triển thành sốt xuất huyết Dengue nặng.
5. Phòng bệnh sốt xuất huyết Dengue:
Cách phòng bệnh tốt nhất hiện nay là diệt muỗi, loăng quăng, bọ
gậy; loại bỏ nơi sinh sản của muỗi bằng cách đậy kín tất cả các dụng cụ
chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng. Thả cá Chọi, cá cờ vào các dụng cụ
chứa nước lớn (bể, giếng, chum, vại...) để diệt loăng quăng, bọ
gậy. Thau rửa sạch các dụng cụ, thu gom, hủy các vật phế thải trong nhà
và xung quanh nhà như chai, lọ, mảnh chai, mảnh lu vỡ, ống bơ, lốp xe
cũ, hốc cây, bẹ lá..., dọn rác thải, vệ sinh môi trường, lật úp các dụng
cụ chứa nước khi không dùng đến. Thả dầu, hoặc muối vào vật dụng đựng
nước, bát nước kê chân chạn, chân tủ đựng bát đũa, thay nước bình hoa
hàng ngày. Phòng chống muỗi đốt bằng cách mặc quần áo dài tay, ngủ trong
màn kể cả ngủ ngày, xịt diệt muỗi bằng bình xịt, hương muỗi, kem muỗi,
diệt muỗi bằng vợt điện, dùng màn tẩm hóa chất diệt muỗi; cách ly người
bị sốt xuất huyết để tránh lây lan bệnh cho người khác.
Mỗi người chúng ta hãy tích cực phối hợp với chính quyền và ngành y tế trong các đợt phòng, chống dịch./.
Admin