Hiện nay, cả hệ thống chính trị đang tích cực vào cuộc để ngăn chặn và đẩy lùi ma túy ra khỏi cộng đồng và xã hội.
Mặc dù vậy, tội phạm về ma túy vẫn luôn tìm cách len lõi, thẩm thấu vào cộng đồng, gây nhức nhối cho xã hội và trở thành nỗi lo của nhiều gia đình, gây phức tạp tình hình an ninh, trật tự tại địa phương. Ma túy đã và đang gây ra rất nhiều hệ lụy đối với con người và xã hội.
* Ma túy là gì? Tác hại của ma túy đối với cơ thể con người như thế nào?
Ma tuý là các chất gây nghiện, chất hướng thần, có nguồn gốc tự nhiên hoặc tổng hợp, được quy định trong Danh mục do Chính phủ ban hành. Các chất này khi xâm nhập vào cơ thể người sẽ làm thay đổi trạng thái ý thức và sinh lý, có thể dẫn đến nghiện và từ đó gây tác hại về nhiều mặt đối với xã hội. Một số loại ma tuý thường gặp như thuốc phiện, mooc phin, heroin, cần sa, ma tuý tổng hợp… Khi đã bị nghiện, người nghiện luôn có xu hướng tăng liều lượng dùng, chi phí về tiền ngày càng lớn, dẫn đến họ bị suy kiệt về kinh tế. Sử dụng ma túy làm cho người nghiện thay đổi trạng thái tâm lý, sa sút về tinh thần. Khi đã lệ thuộc vào ma túy thì nhu cầu cao nhất đối với người nghiện là ma túy, họ dễ dàng bỏ qua những nhu cầu khác trong cuộc sống đời thường. Hành vi, lối sống của họ bị sai lệch so với chuẩn mực đạo đức của xã hội và luật pháp.
Theo tìm hiểu, ma túy khi được đưa vào cơ thể sẽ tác động trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương, gây ức chế từng phần của bán cầu đại não, khiến người nghiện có biểu hiện đau đầu, chóng mặt, rối loạn cảm giác, ngại vận động, dễ bị kích thích dẫn tới tội ác.
Khi mệt mỏi, hệ thần kinh sẽ tiết ra chất endorphin giúp làm giảm mệt mỏi, phục hồi sức hoạt động của cơ thể. Thế nhưng, khi các chất ma túy xâm nhập vào cơ thể lại có tác dụng mạnh hơn endorphin gấp nhiều lần, các chất ma túy này đi vào từng tế bào thần kinh và mau chóng làm giảm đau đớn, mệt mỏi. Nếu ma túy tiếp tục xâm nhập vào cơ thể nhiều lần sẽ dần thay thế cơ chế tự nhiên tiết ra endorphin, khiến các tế bào cảm nhận bị nhờn dần và quen với chất ma túy nên lượng ma túy ngày càng phải tăng lên mới phát huy được hiệu quả. Khi đó, nếu ngưng sử dụng ma túy, cơ thể sẽ rất mệt mỏi, đau đớn rã rời, khủng hoảng cả thể xác lẫn tinh thần và không làm chủ được bản thân.
Người nghiện ma túy thường có cảm giác lâng lâng, khoái cảm, làm họ luôn có cảm giác chán ăn, vì vậy họ thường sụt cân nhanh chóng. Do không ăn uống đều đặn, người nghiện thường có hệ tiêu hóa kém, tiết dịch của hệ tiêu hóa giảm, họ thường có cảm giác buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón. Bên cạnh đó, người nghiện thường bị loạn nhịp tim, huyết áp tăng giảm đột ngột, mạch máu bị xơ cứng ảnh hưởng đến hoạt động của bộ não.
Ngoài ra, ma túy là có thể gây suy giảm hệ hô hấp của con người. Ma túy tác động lên hệ hô hấp khiến người nghiện thường bị viêm mũi, viêm xoang, viêm đường hô hấp. Các chất ma túy gây tăng tần số thở trong thời gian ngắn, sau đó sẽ gây ức chế hô hấp; khi dùng quá liều đôi khi ngưng thở đột ngột dẫn đến tử vong. Đối với người dùng Cocaine có thể gây phù phổi cấp, tràn khí màng phổi, xuất huyết phế nang, viêm phổi, viêm tiểu phế quản tắc nghẽn, lên cơn hen phế quản…
Khi nghiện ma túy, nhất là chất heroin, làm gan, thận suy yếu ảnh hưởng đến chức năng thải độc của cơ thể. Khi các chất độc tích tụ lâu ngày trong cơ thể, người nghiện dễ bị các bệnh như: áp xe gan, viêm gan, suy gan, suy thận. Theo thống kê, tỷ lệ viêm gan cấp tính ở người nghiện heroin là 46%, viêm gan mãn tính là 24% và thoái hóa mỡ là 18%. Bên cạnh, người nghiện có nguy cơ nhiễm HIV cao hơn người bình thường. Một khi phê thuốc, người nghiện sẽ không kiểm soát được hành vi, họ tìm mọi cách để thỏa mãn nhu cầu mà không sử dụng các biện pháp bảo vệ, điều này rất dễ lây nhiễm HIV. Đồng thời họ dễ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Nghiện ma túy dẫn đến tình trạng nhiễm độc ma túy mãn tính, người gầy gò, xanh xao, mắt trắng, môi thâm, nước da tái xám, cơ thể gầy do suy kiệt hoặc phù nề do thiếu dinh dưỡng, rối loạn nhịp sinh học, thức đêm ngủ ngày, sức khỏe giảm sút. Người nghiện ma túy bị suy giảm sức lao động, hoặc mất khả năng lao động và khả năng tập trung trí óc, sử dụng ma túy quá liều có thể dẫn đến chết đột ngột.
* Ma túy gây ra một loại bệnh tâm thần đặc biệt
Theo đánh giá của các ngành chức năng, nghiện ma túy gây ra một loại bệnh tâm thần đặc biệt. Người nghiện thường có hội chứng quên, hội chứng loạn thần kinh sớm và hội chứng loạn thần kinh muộn. Ở trạng thái loạn thần kinh sớm, người nghiện ma túy có thể có những hành vi nguy hiểm cho bản thân và người xung quanh. Không những người nghiện ma túy gây ra những tổn hại cho chính bản thân người nghiện thì người nghiện ma túy còn gây những ảnh hưởng vô cùng to lớn cho gia đình, xã hội và kinh tế.
* Ma túy làm thay đổi nhân cách người nghiện
Cụ thể là khi người sử dụng có đủ ma túy để dùng thì họ cảm thấy thoải mái, sảng khoái, bình tĩnh. Khi không có ma túy, tâm trạng người sử dụng thường trở nên tiêu cực, cau có, bực bội hoặc cô độc, âu sầu. Do các chất ma túy thường tạo nên khoái cảm, sảng khoái giả tạo nên người nghiện thường bị giảm hứng thú với cuộc sống bên ngoài, nhân cách bị thu hẹp, tương quan với người xung quanh trở nên thô lỗ hơn, ít quan tâm đến người thân, thờ ơ trong công việc và không thích theo đuổi những sinh hoạt lành mạnh như: học tập, vui chơi, lao động, thể thao… Họ thường ở trong trạng thái ủ dột, chai lì cảm xúc, dễ gây xung đột với những người xung quanh. Đối với người nghiện, ma túy là nhu cầu cấp bách đối với họ; vì vậy, để đáp ứng nhu cầu của bản thân, họ bất chấp tất cả những chuẩn mực đạo đức của xã hội và luật pháp để có tiền mua ma túy thỏa mãn cơn nghiện.
Ma tuý còn là nguyên nhân gây mất trật tự, an toàn xã hội, là nguồn của nhiều loại tội phạm hình sự. Khi bị nghiện, những người nghiện sẵn sàng làm mọi việc miễn là có tiền, có ma tuý, thậm chí giết người, cướp tài sản…
Trao đổi với phóng viên, Thượng tá Trần Thanh Vũ, Phó trưởng Công an thành phố Trà Vinh cho biết, tội phạm và tệ nạn sử dụng trái phép chất ma túy là một trong những nguyên nhân căn cơ nhất đối với một số loại tội phạm trộm cắp tài sản, tội phạm cố ý gây thương tích, tội phạm gây rối trật tự công cộng để có nguồn ma túy sử dụng. Đặc biệt là việc sử dụng trái phép chất ma túy gây ra tác hại đến sức khỏe con người, làm cho con người ta loạn thần (hay còn gọi là ngáo đá), không kiềm chế được hành vi, bản năng dẫn đến một số hoạt động quá khích như là gây rối trật tự công cộng, gây thương tích, đánh nhau… Đây là một vấn đề gây hậu quả rất lớn cho xã hội, ảnh hưởng đến tình hình ANTT ở địa phương.
Với chức năng, nhiệm vụ được giao, trong thời gian tới, cơ quan Công an sẽ tích cực vào cuộc, triển khai các biện pháp công tác, kiên quyết đấu tranh, triệt xóa, bắt và xử lý nghiêm tội phạm và tệ nạn ma túy. Bên cạnh đó, mong rằng mọi người hãy chung tay hành động ngăn chặn và đẩy lùi tội phạm, tệ nạn ma túy ra khỏi đời sống xã hội, tích cực tham gia tố giác, đấu tranh mạnh với tội phạm và tệ nạn ma túy góp phần xây dựng một xã hội văn hóa, văn minh, an toàn và hãy nói không với ma túy.
Hồ Giang